LEESTIJD: 8 MIN
In de Kroatische streek Dalmatië worden bezoekers overspoeld door schoonheid: er zijn charmante steden met historische centra, het binnenland herbergt indrukwekkende watervallen en dan hebben we het nog niet eens over alle wonderschone stranden en verlaten eilanden. Dobro došli: welkom in Dalmatië, kust vol kleur.
“Kijk, daarginds aan de andere kant ligt het Sint-Nicolaasfort.” Mijn gids Lea Božanić wijst op een uit de kluiten gewassen fort bij het toegangskanaal tot de baai van Šibenik. “De Venetianen bouwden het eeuwen geleden om de Turken tegen te houden,” vertelt ze. Venetië was destijds de maritieme grootmacht in de Adriatische Zee, waar die vooral in de kuststreken heerste. De toenmalige bouwmeesters kozen voor het robuuste verdedigingswerk voor een rotseiland in het water. Het grondplan heeft de vorm van een brede pijlpunt, waarbij een rond bastion aan de punt geprikt zit. UNESCO heeft het zeefort samen met enkele andere Venetiaanse verdedigingswerken langs de Adriatische kust op de Werelderfgoedlijst gezet, iets waar de inwoners van Šibenik trots op zijn. En ze hebben wel meer om trots op te zijn. Op het imposante Sint-Michaelsfort bijvoorbeeld, ook Venetiaans. Strategisch gelegen op een zeventig meter hoge rotsheuvel beschermde het fort de stad eeuwenlang tegen indringers.
Vanaf de muren hebben Lea en ik een majestueus uitzicht op het oude centrum van Šibenik en op de baai, de schiereilanden en de eilanden in de omgeving. De zon schijnt uitbundig en er staat een verkoelend briesje. Een ideale dag om aan de Kroatische kust door te brengen. “Zullen we naar beneden gaan?” stelt Lea voor. “Dan kunnen we de kathedraal bekijken, uit de zestiende eeuw, die staat ook op de Werelderfgoedlijst. Het is de enige kathedraal in heel Europa die volledig uit steen is opgetrokken, zonder hout, pleisterwerk of wat dan ook.” Nadat we het fraaie gebedshuis van binnen en van buiten hebben bezichtigd, is het tijd voor een espresso op het historische, witgeplaveide stadsplein naast de kathedraal. Terwijl de jazzy klanken van luie loungemuziek over Trg Republike Hrvatske zweven, bedenk ik dat Kroatië het enorm getroffen heeft met al dat fraais langs de Adriatische Zee. Šibenik, niet ver van de luchthaven van Split in Midden-Dalmatië, heeft een mooi oud centrum, en het is zeker niet de enige bijzondere oude stad van Dalmatië.
Gordijn aan watervallen
Daarbij heeft Šibenik ook nog een prachtig achterland. Daar ligt het Nationaal Park Krka, bedoeld om het stroomgebied van de rivier de Krka te beschermen. De rivier ontspringt aan de voet van de Dinarische Alpen en stroomt dan door een onvervalst karstlandschap naar de kust. Onderweg passeert de rivier kloven met wanden die op sommige stukken 150 tot 200 meter boven het water uitrijzen. Op diverse plekken zijn stroomversnellingen en watervallen, elders verbreedt de waterweg zich juist tot kalme, verstilde meren tussen de heuvels. Vanaf Skradin, een sfeervol plaatsje tussen rotswanden, neem ik de excursieboot naar het benedendeel van het nationale park. Daar voedt een breed gordijn aan watervallen een klein meer. Bij het gehucht Skradinski Buk wacht pr-medewerkster Katia Župan van het nationale park me al op, zij zal me wegwijs maken. Bij Skradinski Buk valt het water via een serie donderende watervallen naar beneden. Libelles en vlinders begeleiden ons als we vanaf de watervallen naar de gerestaureerde overblijfselen van de oudste waterkrachtcentrale van het land wandelen.
De centrale werd in 1895 naar een ontwerp van de befaamde uitvinder Nikola Tesla gebouwd. “Het was bijna de eerste waterkrachtcentrale ter wereld geweest,” vertelt Katia. “Een paar dagen eerder ging er echter eenzelfde centrale in bedrijf bij de Niagarawatervallen in Amerika, ook door hem ontworpen. Deze centrale hier zorgde er wel voor dat Šibenik de eerste Europese stad was die van elektriciteit werd voorzien. We hebben veel aan Tesla te danken.” Als erkenning voor al zijn wetenschappelijke werk is het in Kroatië geboren genie afgebeeld op de Kroatische euromunten van tien, twintig en vijftig cent, is er een natuurkundige eenheid naar hem vernoemd en draagt het bekendste merk elektrische auto’s zijn naam. Via een netwerk van paden en trappen in het groen komen we terug bij Katia’s kantoor. De zon staat al laag, dus ik bedank Katia voor de aangename rondleiding en keer terug naar de kust voor een diner in Brodarica. Bij deze plaats, een paar kilometer voorbij Šibenik, kweekt men smakelijke oesters en sint-jakobsschelpen. Ik hoef dus niet lang na te denken over mijn keuze.
Bij Skradinski Buk valt het water via een serie donderende watervallen naar beneden
Op avontuur in de archipel
De volgende ochtend scheep ik in voor een tweedaagse zeilexcursie naar de Kornati-eilanden. Kapitein Damir, een schipper met gelooide huid, woeste haardos en een baard van drie dagen, neemt de opvarenden mee naar de mooiste plekjes van de archipel. De Kornaten liggen ten westen van Šibenik en ten zuiden van de stad Zadar. Ze vormen een archipel met de grootste eilanddichtheid van de Adriatische Zee. Het zijn er bijna 150, merendeels klein en voor het grootste deel kaal. Toch vond de Ierse schrijver en Nobelprijswinnaar George Bernard Shaw ze interessant genoeg om er het volgende over te schrijven: “Op de zesde dag van de schepping besloot God zijn werk te bekronen, en hij schiep de Kornati-eilanden uit tranen, sterren en adem.” Het grootste deel van de archipel behoort met de zee eromheen tot het Kornati Nationaal Park. De eilanden zijn onbewoond en hebben een grillige kalkbodem, wat betekent dat er allerlei rotspartijen, scheuren, kloven en grotten te ontdekken zijn. Eilanden als Klobučar, Mana en Rašip Veliki hebben hoge kliffen, terwijl ook de talloze stenen muurtjes op veel eilanden in het oog springen. Hier en daar zijn nog de vervallen resten van een herdershut of vissershuisje te zien of staat er een eenzaam vakantiehuis.
Er steekt een fijne wind op, de zeilen bollen, het jacht maakt vaart en de boeg snijdt door het heldere water. Rond de eilanden vertoont het alle schakeringen blauw, van zwart- en diepblauw tot azuur- en heel lichtblauw. We ankeren in een van de helderblauwe baaitjes. Tijd om te zwemmen en te snorkelen in het warme Adriatische water. Na een uurtje varen we verder, want er vallen nog veel meer baaien en eilanden te verkennen in de archipel. Tegen de avond gaat de wind liggen. De schipper meert voor de avondmaaltijd aan bij een konoba (herberg) op de noordpunt van Kornat, het grootste eiland van de archipel. We eten verse vis; in de Adriatische Zee zwemmen naar schatting zo’n 365 soorten eetbare vis rond, een soort dus voor elke dag van het jaar. Ik kies een mooi exemplaar uit voor op de grill. Wat olijfolie erover, knoflook, peterselie, een beetje zeezout, meer is er niet nodig voor een volmaakte maaltijd. Oké dan, ook nog wat vers brood en een glas tintelfrisse Kroatische witte wijn erbij, een rukatac, en het uitbuiken onder de sterrenhemel kan beginnen.
Begroeting aan de zon
De excursie eindigt in Zadar, ook weer zo’n Dalmatische stad met een prachtig historisch centrum. Het ligt op een schiereiland, met aan de zeezijde een brede boulevard met zicht op de eilanden Ugljan en Pašman. Na een lange stadswandeling flaneer ik tegen zonsondergang naar het einde van de boulevard. Er hebben zich al heel wat mensen verzameld bij De begroeting aan de zon. Dit intrigerende kunstwerk bestaat uit drieduizend zonnepanelen op de kade, in de vorm van een cirkel met een doorsnede van 22 meter – je kunt er gewoon overheen lopen.
De zonnepanelen vangen overdag zonne-energie op en zorgen na zonsondergang voor fraaie lichteffecten in allerlei kleurpatronen. Alsof je op zo’n discovloer van vroeger staat.
Die zonsondergangen zelf zijn hier ook spectaculair. Sterker nog, filmregisseur Alfred Hitchcock liet bij een bezoek aan de stad ooit weten dat de zonsondergangen van Zadar de mooiste waren die hij kende, mooier nog dan die van Key West in Florida. Hitchcock heeft gelijk. Terwijl ik mijn voeten vanaf de kade in het water laat bungelen, schildert de ondergaande zon prachtige kleuren aan de hemel. Kroatië heeft het inderdaad enorm getroffen met al het moois dat de Dalmatische kust te bieden heeft.
eten & drinken
Restoran Amfora
In het achterland van Šibenik, niet ver van Nationaal Park Krka, eet u bij restaurant Amfora authentiek Dalmatisch. Specialiteit zijn gerechten uit de peka: een grote ijzeren pan met klokvormige deksel die in gloeiende houtskool wordt geplaatst. Het restaurant ligt op Wine Resort Skelin.
Restoran Jadran
Bij dit restaurant in Brodarica, even buiten Šibenik, staan verse oesters en sint-jakobsschelpen uit de baai op het menu. U kunt er heerlijk eten met uitzicht op het haventje van Brodarica en de zee.
Pelegrini
Wilt u uzelf écht trakteren, ga dan in Šibenik naar restaurant Pelegrini, op de hoek van het plein bij de kathedraal de trap op. Het is gehuisvest in een Venetiaanse villa en serveert modern-Dalmatische gerechten. Pelegrini is een van de tien restaurants in Kroatië met een Michelinster.
slapen
Heritage Hotel Life Palace
Midden in het oude centrum van Šibenik is het sfeervol verblijven in dit hotel, dat zich bevindt in een stadspaleis uit de vijftiende eeuw. Het heeft zeventien designkamers, een sauna, een terras en een café.
Teatro Verdi Boutique Hotel
Een van de beste slaapgelegenheden binnen de oude stadsmuren van Zadar. Dit viersterrenhotel staat op de plek waar in de achttiende eeuw een operatheater verrees, dat in de oorlog helaas werd vernietigd. Alle bezienswaardigheden van de stad liggen op loopafstand.
Villa Bonaca
Skradin is de ideale uitvalsbasis voor een bezoek aan Nationaal Park Krka. Villa Bonaca heeft een zonneterras, zwembad en knus restaurant en de excursieboot naar het nationaal park bevindt zich op tweehonderd meter afstand.
Doen met
kinderen
Naar Zagreb
Vluchtduur 1 uur en 55 minuten.
Een complete vakantie met KLM Holidays.
Alle tips op het gebied van hotels, restaurants en activiteiten zijn suggesties van KLM.